CONTACT US
Share: Share on Facebook Share on Twitter Share on LinkedIn I recommend visiting cushmanwakefield.com to read:%0A%0A {0} %0A%0A {1}

Ingebruikname vastgoed daalt met een derde, investeringsvolume halveert

Frank van der Sluys • 01/04/2020
De impact van de COVID-19-uitbraak op de vastgoedmarkt in het eerste kwartaal van dit jaar is evident zo blijkt uit de nieuwste cijfers.

De impact van de COVID-19-uitbraak op de vastgoedmarkt in het eerste kwartaal van dit jaar is evident zo blijkt uit de nieuwste cijfers van internationaal adviseur Cushman & Wakefield. De adviseur vergeleek de ingebruikname van kantoren en bedrijfsruimten en de dynamiek op de vastgoedbeleggingsmarkt in het eerste kwartaal van 2020 met die in het eerste kwartaal van 2019. Uit de analyse blijkt dat de ingebruikname op de kantoren- en de bedrijfsruimtemarkt met respectievelijk 21% en 28% is gedaald en het beleggingsvolume met 21%. Voor de maand maart geldt zelfs een daling in de opname van respectievelijk 33% en 45% en een halvering (52%) van de beleggingsactiviteit. Cushman & Wakefield heeft voor deze analyse de cijfers vergeleken met de stand op hetzelfde moment vorig jaar (31 maart) exclusief eventuele na-meldingen waardoor een consistent beeld kan worden gegeven.

Frank van der Sluys, Head of Market Intelligence Cushman & Wakefield: “De impact van corona op de vastgoedmarkt is groot, maar het is ook belangrijk om naar ontwikkelingen te blijven kijken die al waren ingezet. Niet alles wordt veroorzaakt door corona. Op sommige markten stonden de seinen al op rood en de veranderingen die er op stapel stonden zullen nu versneld worden doorgezet en blijvend zijn. Denk daarbij aan kleinere kernwinkelgebieden of kantorenmarkten in randgemeenten. Op de markten waar alle seinen op groen stonden zal de impact tijdelijk zijn, zoals op de hotelmarkt in kernsteden of op logistieke hotspots. Eén ding is zeker: de huidige ontwikkelingen worden wel in ons collectieve geheugen opgeslagen, waardoor we blijvend anders naar de wereld en de manier waarop we wonen, werken, winkelen en leven gaan kijken.

Kantorenmarkt

Sinds 2015 zorgde het positieve sentiment over de economie tot meer organisaties die anticipeerden op groei. De 1,4 miljoen m² kantoorruimte die in 2019 door verplaatsende organisaties is opgenomen, betekende een stijging van maar liefst 13% ten opzichte van 2018. De landelijke leegstand kwam met 8,3% uit op het laagste niveau sinds 2002. Op de meest populaire kantorenlocaties is de leegstand zelfs vrijwel opgedroogd. De COVID-19-uitbraak brengt een voorlopig einde aan deze trend met een daling van de ingebruikname op de kantorenmarkt van 21% in het eerste kwartaal van dit jaar ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. 

Kantoren Q1 2020 vs Q1 2019

Meer dan corona

De terugval in marktdynamiek heeft meerdere oorzaken dan alleen corona. In de maanden januari en februari werden al lagere ingebruiknamecijfers geregistreerd. Dit als gevolg van schaarste aan beschikbaar kwalitatief hoogwaardig aanbod op de populaire kantoorlocaties waardoor organisaties zich moeilijker op de optimale locaties kunnen vestigen. De krimp in maart is daarentegen wel duidelijk sterker geweest dan in de voorgaande maanden. 
Tot een stilstand komt het op de kantorenmarkt niet. Hoewel organisaties de focus verschuiven van herhuisvesting naar her-organisatie, lopen sommige huurcontracten gewoon af, zijn organisaties al eerder verplichtingen aangegaan en zal huisvesting vaker op de agenda staan als het over mogelijke kostenbesparing gaat. Wat de exacte impact over het hele jaar zal zijn is afhankelijk van het verloop van de uitbraak en de daarbij horende maatregelen vanuit het kabinet. In het meest gunstige scenario van het CPB duren de maatregelen 3 maanden wat perspectief geeft op herstel van de kantooropname in juni. Als dit zo is, zal de kantooropname naar verwachting voor heel 2020 uitkomen op circa 1,2 miljoen vierkante meter. 

Bedrijfsruimtemarkt

Op de bedrijfsruimtemarkt (industrial en logistics) is in het eerste kwartaal van 2020 in totaal 28% minder bedrijfsruimte in gebruik genomen dan in het eerste kwartaal van 2019. Hierbij merkt de vastgoedadviseur op dat de ingebruikname in 2019 vooral in het eerste deel van het jaar sterk was, terwijl deze vanaf de tweede helft van het jaar terugliep als gevolg van handelsoorlogen en de PFAS- en stikstofproblematiek. De daling in het eerste kwartaal is dus niet volledig te wijten aan de coronacrisis, al zorgt deze wel voor een versterkt effect in maart. 

 

Bedrijfsruimte Q1 2020 vs Q1 2019

Naar verwachting komt de opname van bedrijfsruimte over heel 2020 in het meest gunstige scenario van het CPB uit op 3,9 miljoen vierkante meter. Daarmee zou sprake zijn van een opnamedaling van 24% ten opzichte van 2019. 

 

Vastgoedbeleggingen

Nederlands vastgoed is sinds een aantal jaren enorm in trek bij binnenlandse en buitenlandse beleggers. Het investeringsvolume lag in 2019 met EUR 23,5 miljard net onder het recordniveau van EUR 24,0 miljard uit 2018. In de afgelopen 5 jaar is er net zoveel in Nederlands vastgoed geïnvesteerd als in de 16 jaar daarvoor en was er sprake van een uitzonderlijk hoog beleggingsvolume. De COVID-19-uitbraak heeft direct impact op de beleggingsdynamiek en leidt tot uitstel en afstel van transacties. Tot op dit moment zijn er echter ook diverse transacties wel succesvol afgerond en zijn ook enkele financiers nog steeds actief. In het eerste kwartaal van 2020 is 21% minder in vastgoed geïnvesteerd ten opzichte van het eerste kwartaal van 2019. Waar januari en februari nog gunstige cijfers lieten zien ten opzichte van vorig jaar, ligt het volume in de maand maart dit jaar maar liefst 52% lager dan vorig jaar. 
 
Ten opzichte van de economische crisis ruim 10 jaar geleden heeft de vastgoedbeleggingsmarkt nu een heel ander profiel. Zo lag de nadruk van de markt destijds vrij eenzijdig op kantoren. De huidige beleggingsmarkt kent een veel grotere spreiding over de verschillende segmenten, waarbij investeringen in woningen zorgt voor het grootste aandeel van het investeringsvolume. De impact van de huidige Corona crisis is per segment anders. Het is duidelijk dat de hotelmarkt en de winkelmarkt veel harder worden geraakt dan de kantorenmarkt of de bedrijfsruimtemarkt. Naar verwachting zijn de effecten van de COVID-19 crisis op de woningmarkt het minst groot. 
Al voor de huidige coronacrisis werd een daling van een kwart van het investeringsvolume verwacht als gevolg van het schaarse beleggingsaanbod naar een volume van circa EUR 17 miljard. De huidige ontwikkelingen zorgen voor een verdere afslag. In het meest gunstige scenario van het CPB is nu de verwachting dat het investeringsvolume over 2020 uit gaat komen op EUR 14,5 miljard wat een daling van 39% betekent ten opzichte van 2019.

 

Investeringen Q1 2020 vs Q1 2019

 

Lees meer over COVID-19

blue duotone graphic of people in office
Insights • Economy

EMEA Markets View

Our EMEA local market research colleagues share the latest real estate market views from their countries.
13/01/2022
Empty modern office clean
Insights • Workplace

COVID-19 Office Map

Sinds maart 2020 heeft COVID-19 een flinke impact op het bedrijfsleven.
14/12/2021
Amsterdam shops closed due to coronavirus
Insights • Economy

Netherlands Real Estate Market View

A regular update on the commercial real estate market in The Netherlands.
Jos Hesselink • 11/08/2021
Retail shopping Utrecht
Insights

COVID-19 Retail Map

De vierde editie van de COVID-19 Retail Map is nu beschikbaar.
Arjen Boesveldt • 08/02/2021
6 feet retail kerkelanden hilversum
Empty modern office
Insights • Economy

Ingebruikname vastgoed daalt met een derde, investeringsvolume halveert

De impact van de COVID-19-uitbraak op de vastgoedmarkt in het eerste kwartaal van dit jaar is evident zo blijkt uit de nieuwste cijfers.
Frank van der Sluys • 01/04/2020
6 Feet Society
De COVID-19-pandemie heeft ons allen gedwongen met een andere blik naar onze leefomgeving te kijken. 
Lees meer

VINDT U NIET WAT U ZOEKT?

Neem contact op met een van onze deskundigen.
With your permission we and our partners would like to use cookies in order to access and record information and process personal data, such as unique identifiers and standard information sent by a device to ensure our website performs as expected, to develop and improve our products, and for advertising and insight purposes.

Alternatively click on More Options and select your preferences before providing or refusing consent. Some processing of your personal data may not require your consent, but you have a right to object to such processing.

You can change your preferences at any time by returning to this site or clicking on Privacy & Cookies.
MORE OPTIONS
AGREE AND CLOSE
These cookies ensure that our website performs as expected,for example website traffic load is balanced across our servers to prevent our website from crashing during particularly high usage.
These cookies allow our website to remember choices you make (such as your user name, language or the region you are in) and provide enhanced features. These cookies do not gather any information about you that could be used for advertising or remember where you have been on the internet.
These cookies allow us to work with our marketing partners to understand which ads or links you have clicked on before arriving on our website or to help us make our advertising more relevant to you.
Agree All
Reject All
SAVE SETTINGS