- Nieuwe ingebruikname van kantoorruimte daalt in eerste drie kwartalen van 2020 met 22%
- Daling het sterkst in de vijf grote steden (-39%)
- Leegstand blijft in diverse steden onder het gewenste niveau van frictieleegstand
steden (-39%).
De leegstand op de kantorenmarkt daalde met 0,1 procentpunt naar 8,2% van de totale kantorenvoorraad in Nederland. Dit is het laagste leegstandspercentage sinds 2002.
Grootste daling kantooropname in G5-steden
Aanbod en Leegstand
Het totale aanbod beschikbare kantoorruimte in Nederland bedraagt momenteel 4,7 miljoen vierkante meter, waarvan 3,9 miljoen m² daadwerkelijk leeg staat. De overige 800.000 m2 is wel voor verhuur beschikbaar maar nog in gebruik of nog in ontwikkeling. De kantorenleegstand bedraagt per 30 september 2020 8,2% wat met 0,1 procentpuntpunt iets lager is dan vorig jaar. In de grote steden is de leegstand het laagst wat een bevestiging is van de populariteit ervan:
- Amsterdam (4,5%)
- Utrecht (4,9%)
- Den Haag (4,3%)
- Rotterdam (8,2%)
- Eindhoven (8,2%)
Hoewel de leegstandscijfers in de grootste kantoorsteden momenteel erg laag zijn, is het aanbod er soms wel toegenomen. Zo is in Amsterdam het aanbod met 65.000 m² toegenomen ten opzichte van de start van dit jaar als gevolg van nieuw te realiseren kantoorgebouwen die de komende jaren worden opgeleverd. Ongeveer een kwart van het Amsterdamse kantorenaanbod is momenteel in aanbouw (24%).
De geringe hoeveelheid nieuw aanbod en de achterblijvende kantooropname in 2020 kan deels worden verklaard door de terughoudende houding bij kantoorgebruikers en verhuurders van kantoren:
- verhuurders zijn terughoudend met het op de markt brengen van teveel nieuw kantorenaanbod in de huidige coronatijd door de toegenomen onzekerheid over de te realiseren huurprijs en de tijd die het kost om een nieuwe huurder te vinden;
- veel gebouweigenaren opteren voor het verlengen van huurcontracten tegen gunstige voorwaarden in ruil voor een stabiele cashflow van de zittende huurder in deze bijzondere tijd. De huurder kan zich focussen op de continuïteit van de eigen bedrijfsvoering zonder de last van een herhuisvestingstraject, terwijl deze vervolgens kan bezien of het huidige gebruik van kantoorruimte stand zal houden óf blijvend van aard zal veranderen.
Vooruitblik kantooropname 2020
Nu de beperkende maatregelen als gevolg van de COVID-19-pandemie langer aanhouden dan was voorzien in april van dit jaar, gaat Cushman & Wakefield er vanuit dat de totale kantooropname over 2020 zal uitkomen op circa 1 miljoen m2. Dat betekent een daling van de opname van 29% ten opzichte van 2019 en een daling van 17% ten opzichte van het vijfjaarsgemiddelde.
Cushman & Wakefield verwacht verder dat het aanbod in kwalitatief hoogwaardige kantoorgebouwen op toplocaties in de grote steden gaat toenemen als gevolg van de economische krimp door de corona-pandemie. Organisaties zullen bijvoorbeeld meer gaan kiezen voor onderverhuur als onderdeel van kostenbesparende maatregelen.
Verhaegh voegt hier aan toe: “De COVID-19-pandemie heeft een enorme versnelling gebracht in een nieuwe rol en functie van kantoren. Wij zijn er van overtuigd dat het kantoor belangrijker wordt dan ooit en een sleutelrol heeft in het creëren van sociale interactie, inspireren, leren en ontwikkelen en gezamenlijk werken aan de organisatiedoelen. De combinatie van werken op kantoor en thuis zorgt voor een betere work-life balance terwijl de lagere bezettingsgraad op de kantoren nieuwe, betere werkplekconcepten zal brengen die samenwerken, informatie delen en leren en concentreren beter faciliteren.”
